Terapia Warnkego

Fred Warnke udowodnił, że jedną z najważniejszych przyczyn trudności w rozwoju mowy oraz trudności w nauce czytania i pisania, są zaburzenia przetwarzania słuchowego. Uważał również, że umiejętności te można rozwijać stosując odpowiedni trening.

Metoda Warnkego to kompleksowa terapia dysleksji, która obejmuje trening słyszenia, widzenia oraz motoryki. U źródeł dysleksji mogą leżeć trudności w zakresie centralnego przetwarzania słuchowego, zaburzenia funkcji wzrokowych takie jak zez ukryty, osłabione spostrzeganie dynamiczne, lub problemy związane z integracją miedzypółkulową, czyli zdolnością do szybkiej wymiany informacji i współdziałania obu półkul mózgowych.

Blisko 15% dzieci w wieku szkolnym ma trudności z uczeniem się, pisaniem oraz czytaniem. Jak wynika z najnowszych badań, coraz częściej problemy szkolne związane są z deficytem w zakresie percepcji oraz czynności ruchowych.

Badania nad dysleksją i związanymi z nią deficytami funkcji poznawczych zaowocowały „krokiem milowym” w kierunku właściwej diagnozy. A co za tym idzie także skutecznej terapii, która oddziałuje wielokierunkowo – angażuje nie tylko wzrok i słuch, ale także funkcjemotoryczne. Jednym z ekspertów zajmujących się tym obszarem był Fred Warnke, który opracował metodę rozpoznawania i treningu tych deficytów.

Metoda Warnkego skierowana jest do dzieci i dorosłych z:

trudnościami w nauce,
problemami w nauce czytania i pisania,
grupy ryzyka dysleksji rozwojowej, osób, u których dysleksję już zdiagnozowano (dysleksja rozwojowa u dzieci, dysleksja dorosłych),
zaburzeniami przetwarzania słuchowego (CAPD),
trudnościami w lateralizacji,
problemami logopedycznymi (np. problemy z wymową),

W czasie zajęć trenowane są następujące funkcje podstawowe:

– próg kolejności wzrokowej – najmniejszy odstęp czasowy pomiędzy dwoma bodźcami wzrokowymi, w jakim osoba jest w stanie poprawnie je uporządkować. Wydłużony próg kolejności wzrokowej powoduje, że szybkie skanowanie, potrzebne przy czytaniu przebiega wolniej i staje się procesem czaso- i energochłonnym;

– próg kolejności słuchowej – najmniejszy odstęp czasowy pomiędzy dwoma bodźcami słuchowymi, w jakim osoba jest w stanie poprawnie je uporządkować; osoby z dysleksją często maja wydłużony próg kolejności słuchowej;

– słyszenie kierunkowe – umiejętność lokalizacji źródła dźwięku; osoby z dysleksją często mają trudność z lokalizacją źródła dźwięku;

– różnicowanie tonów – umiejętność ta odpowiada za melodię wypowiedzi, akcent słów w zdaniu, który nadaje sens wypowiedzi; osoby z dysleksją mają trudność w tym obszarze;

– synchroniczne wystukiwanie rytmu – umiejętność ta jest często osłabiona u osób z dysleksją, ma ona związek zarówno z funkcjami motorycznymi jak i percepcją rytmu;

– czas reakcji z wyborem – osoby z dysleksją mają spowolniony czas reakcji w sytuacji dokonywania wyboru;

– rozpoznawanie wzorca częstotliwości – u osób z dysleksją zdolność rozpoznawania wzorców słuchowych jest osłabiona.

Jak zostało wyżej wspomniane jedną z przyczyn dysleksji mogą być Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego. Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD) to zaburzenia pracy zmysłu słuchu wynikające z nieprawidłowości na poziomie centralnego układu nerwowego (przy prawidłowej budowie i pracy części obwodowej, czyli uszu), nie są spowodowane zaburzeniami funkcji poznawczych ani językowych. W Polsce Centralne Zaburzania Przetwarzanie Słuchowego występuje u 5-7% dzieci w wieku 7–14 lat.

Według ASHA- American Speech-Language Hearing Association przetwarzanie informacji słuchowej w ośrodkowym układzie obejmuje: lokalizację źródła dźwięku, różnicowanie dźwięków, rozpoznawanie wzorców dźwięków, analizę czasowych aspektów sygnału dźwiękowego obejmującą min: – rozdzielczość czasową, – integrację czasową, – percepcję kolejności dźwięków, umiejętność rozumienia mowy zniekształconej, umiejętność rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego

Wszystkie te aspekty Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego są trenowane w terapii metodą Warnkego.

U osób z dysleksją częstym kłopotem jest trudność z różnicowaniem podobnie brzmiących głosek. Przyczyną tego mogą być problemy z postrzeganiem czasowych aspektów dźwięku. Najmniejszy odstęp pomiędzy dwoma bodźcami słuchowymi pozwala bowiem odróżnić od siebie podobnie brzmiące głoski na przykład „p” od „b” , „t” od „d” lub „g” od „k”.

Dzieci z trudnościami szkolnymi mają często kłopot z odróżnieniem słów takich jak „półka” – „bułka”, „domek” – „Tomek”, „góra” – „kura” , etc. Umiejętność ta jest również ćwiczona w terapii metodą Warnkego.

Terapia metodą Warnkego wymaga zaangażowania i odpowiedniego zmotywowania osoby ćwiczącej, gdyż tylko z jej aktywnym udziałem możliwy jest sukces terapii. Trening
z udziałem terapeuty odbywa się raz w tygodniu, podczas którego dziecko ćwiczy funkcje podstawowe na urządzeniu Brain-Boy.